Viêm lợi trùm răng khôn: Nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa [Chi tiết]

Viêm lợi trùm là một biến chứng cực kỳ phổ biến khi mọc răng khôn. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, triệu chứng viêm lợi trùm sẽ gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Để gỡ rối cho bạn đọc, chúng tôi đã tổng hợp chi tiết nhất nguyên nhân, triệu chứng và giải pháp điều trị viêm lợi trùm răng khôn.

Viêm lợi trùm răng khôn là gì? Bệnh có nguy hiểm không?

Theo các nghiên cứu y khoa, vì là răng mọc muộn nhất và có vị trí ở cuối cùng của cung hàm nên răng khôn dễ bị lợi trùm nhất. Nhưng tại sao lại như vậy? Đâu là bản chất của viêm lợi trùm răng khôn?

Hình ảnh viêm lợi trùm răng khôn

Lợi trùm là tình trạng mô lợi (tổ chức mô mềm bao xung quanh chân răng) che phủ gần như toàn bộ răng. Tình trạng này đặc biệt phổ biến ở răng số 8 (răng khôn) vì răng mọc muộn nhất trên cung hàm.

Nguyên nhân do quá trình mọc răng khôn bị chèn ép bởi các răng xung quanh nên dễ dẫn tới tình trạng lợi trùm. Phần lợi bị tổn thương nếu không điều trị sớm sẽ gây ra viêm nhiễm. Đây là bản chất của viêm lợi trùm răng khôn được giải thích theo quan điểm y khoa.

Những đối tượng dễ có nguy cơ bị viêm lợi trùm răng khôn nhất:

• Người bị suy dinh dưỡng.
• Người có thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.
• Người có tiền sử răng mọc lệch, chen chúc nhau.
• Người có bệnh lý nền viêm nha chu mãn tính.
• Phụ nữ mang thai, sau sinh và đang cho con bú.

Viêm lợi trùm răng khôn nguy hiểm không?

Các chuyên gia nha khoa hàng đầu khẳng định viêm lợi trùm răng khôn là tình trạng lợi bị viêm nhiễm cực kỳ nguy hiểm. Viêm lợi răng khôn sẽ gây cản trở đến sự phát triển của răng. Sau khi răng mọc lên sẽ tạo thành một khoảng trống bên dưới lợi, đây là môi trường lý tưởng cho các vi khuẩn có hại hoạt động. Nếu không điều trị viêm lợi trùm răng khôn kịp thời sẽ gây ra các biến chứng như:

• Bệnh viêm lợi răng khôn có mủ: Các mảng bám tích tụ ngày càng nhiều ở khoảng trống bên dưới lợi, dễ hình thành các bọc mủ. Tình trạng này kéo dài sẽ lan ra các mô xung quanh, ảnh hưởng tới răng và xương hàm.
• Nướu nhiễm trùng: Nướu có thể bị viêm nhiễm nặng do vi khuẩn xâm nhập vào các khoảng trống bên dưới lợi. Theo thời gian sẽ lây lan sang các phần nướu bên cạnh, làm phát sinh tình trạng viêm nhiễm trên diện rộng.
• Nguy cơ lung lay các răng bên cạnh: Chứng viêm lợi trùm biến chứng sẽ khiến vi khuẩn lây lan từ vùng này sang vùng khác. Do đó chân răng của các răng xung quanh cũng bị yếu đi và dễ lung lay, đặc biệt là răng hàm nhai số 7.
• Rối loạn phản xạ và cảm giác: Trường hợp răng khôn mọc ngầm chèn ép lên dây thần kinh ở cơ mặt gây giảm cảm giác, rối loạn phản xạ. Thậm chí có thể xuất hiện hội chứng giao cảm như phù nề 1 bên mặt, đau 1 bên mắt, đỏ quanh ổ mắt,…
• Suy nhược sức khỏe: Các cơn đau đớn kéo dài do bệnh viêm lợi trùm ảnh hưởng đến quá trình ăn uống và hấp thu dinh dưỡng, nguy cơ mắc các bệnh lý về đường tiêu hóa vì thế mà tăng cao. Đồng thời mùi hôi miệng ở vùng viêm nhiễm còn ảnh hưởng trực tiếp khi người bệnh giao tiếp với người khác, gây nhiều bất tiện.

Nguyên nhân bệnh viêm lợi trùm răng khôn

Có thể nhận định nguyên nhân của bệnh lý này là do tính chất của răng khôn (răng số 8).

• Thời gian mọc răng khôn: Răng số 8 mọc muộn nhất (từ 17 – 25 tuổi) và ở vị trí cuối cùng hàm. Lúc này cung hàm đã phát triển đầy đủ, chèn ép lên răng khôn nên dễ mọc lệch. Các khảo sát mới nhất năm 2020 cho thấy trường hợp răng khôn mọc lệch, mọc ngầm dễ bị viêm lợi trùm hơn so với mọc thẳng. Do đó tình trạng này cũng phụ thuộc nhiều vào cấu trúc hàm của mỗi người.
• Vị trí mọc răng khôn: Răng số 8 mọc ở vị trí bất lợi (ở cuối cùng của hàm) nên ngay từ khi mới bắt đầu nhú lên đã tạo cảm giác khó chịu, đau nhức. Đồng thời răng rất dễ bị lệch, gây viêm lợi trùm.
• Quá trình mọc răng khôn: Thông thường, răng khôn mọc rất lâu, thường mất khoảng thời gian từ 2 – 3 năm. Do đó khi mọc thường sót lại một phần nướu ở trên răng và dẫn đến lợi trùm răng khôn.

Tình trạng lợi phía trong bao phủ lên bề mặt răng gây cản trở quá trình mọc răng khôn. Lúc này, các mảnh vụn thức ăn rất dễ bám vào và mắc kẹt lại trong các khoảng trống ở lợi, khó vệ sinh sạch. Chúng tồn tại lâu ngày cùng lượng axit trong khoang miệng sẽ làm vi khuẩn sinh sôi, tấn công vào lợi gây viêm nhiễm.

Xem thêm: Phương pháp chữa viêm lợi hôi miệng

Cảnh giác với triệu chứng viêm lợi trùm răng khôn

Việc nhận biết sớm được các dấu hiệu, triệu chứng khi bị viêm lợi trùm răng khôn có vai trò quan trọng để xác định được hướng điều trị. Dấu hiệu dễ nhận biết nhất của tình trạng viêm lợi trùm răng khôn bao gồm:

Lợi sưng đỏ

Đây là triệu chứng đầu tiên và phổ biến nhất khi bị viêm lợi trùm răng khôn. Phần lợi trùm lên răng khôn sẽ bị sưng đỏ, người bệnh có thể nhận biết rõ bằng mắt thường. Đồng thời khi ấn vào sẽ cảm thấy đau đớn. Do đó người bệnh sẽ gặp khó khăn trong hoạt động nhai nuốt thức ăn. Nếu bệnh bị biến chứng thành viêm lợi răng khôn có mủ, khi ấn vào phần lợi có thể thấy nước và mủ chảy ra.

Đau răng

Đây là triệu chứng điển hình nhất của bệnh lý viêm lợi răng khôn. Phần lợi trùm chân răng sẽ làm cản trở quá trình mọc của răng khôn nên gây ra những cơn đau đớn kéo dài. Khi gặp các kích thích từ đồ ăn cay, quá nóng hay quá lạnh bạn sẽ cảm nhận được những cơn đau dữ dội. Thậm chí khi ngừng các kích thích, cơn ê buốt vẫn kéo dài. Nếu không được điều trị kịp thời thì tình trạng này không chỉ ở 1 chiếc răng không mà lan rộng đến cả vùng răng xung quanh.

Sốt, nổi hạch

Khi bị nhiễm trùng ở vùng lợi trùm có mủ, bạn có thể phát sốt. Đồng thời, hàm bị sưng và xuất hiện hạch ở vùng cổ.

Chảy nước miếng

Nếu bạn bị chảy nước miếng nhiều một cách bất thường thì hãy nên cảnh giác với bệnh viêm lợi trùm. Phần lợi trùm bị nhiễm trùng ngày càng sưng to khiến cơ hàm đóng mở gặp khó khăn, gây chảy nước miếng khi ngủ. Đồng thời hơi thở cũng có mùi hôi rất khó chịu, ảnh hưởng nghiêm trọng tới quá trình giao tiếp.

Nhìn chung, triệu chứng viêm lợi trùm gần như trùng khớp với dấu hiệu nhận biết tình trạng mọc răng khôn, có thể quan sát bằng mắt thường. Tuy nhiên lợi trùm răng khôn thường không phát sinh triệu chứng ở giai đoạn đầu. Sau một thời gian, khi cao răng cùng mảng bám ở kẽ răng thúc đẩy hoạt động của vi khuẩn gây viêm nhiễm mới xuất hiện cảm giác đau đớn.

Một điều đáng chú ý là các triệu chứng của viêm lợi trùm răng khôn đặc biệt nghiêm trọng ở các giai đoạn sinh lý như hành kinh, mang thai, sau sinh, tiền mãn kinh,…

Giải pháp điều trị viêm lợi trùm răng khôn

Mọc răng khôn bị viêm lợi trùm là một tình trạng cực kỳ phổ biến và gây đau đớn kéo dài. Do đó người bệnh thường có xu hướng ưu tiên tìm hiểu về các giải pháp giảm đau tại nhà.

Áp dụng mẹo giảm đau tại nhà

Để khắc phục nhanh chóng cảm giác đau đớn do viêm lợi răng khôn, bạn có thể tham khảo những mẹo cực kỳ đơn giản sau:

• Ngậm nước muối

Ngậm nước muối ấm là biện pháp giảm sưng, đau nhức do răng khôn bị viêm lợi trùm, viêm lợi tụt lợi rất hiệu quả. Bạn nên thực hiện đều đặn 2 – 3 lần mỗi ngày để sát trùng khoang miệng ngăn vi khuẩn phát triển.

Lưu ý: Bạn nên pha loãng nước muối ấm để ngậm. Không nên pha quá đặc và lạm dụng thường xuyên vì tính axit của muối có thể càng làm hại men răng hơn.

• Chườm đá

Trong trường hợp viêm lợi trùm gây cứng hàm và sưng đau, bạn có thể chườm đá xung quanh vùng má bị sưng. Tác động lạnh của túi chườm sẽ làm dịu cảm giác nóng rát, giảm phù nề và đau đớn. Tuy nhiên cần tránh chườm trực tiếp đá lên da để tránh gây kích ứng hoặc bỏng lạnh.

• Ăn sữa chua không đường

Ăn sữa chua không đường là một mẹo giảm đau do viêm lợi trùm rất hiệu quả mà ít ai biết tới. Sữa chua làm mát mô nướu, giúp cải thiện tình trạng đỏ rát, sưng viêm. Hơn nữa, đây cũng là một loại thực phẩm ức chế hoạt động của hại khuẩn gây viêm nhiễm, kích thích các lợi khuẩn trong khoang miệng.

Nếu bạn duy trì thói quen ăn sữa chua không đường hàng ngày sẽ cải thiện đáng kể tình trạng sức khỏe răng miệng.

• Trị viêm lợi trùm răng khôn bằng mật ong

Mật ong được biết đến với tác dụng kháng khuẩn cực kỳ tốt. Do đó bạn hoàn toàn có thể sử dụng nguyên liệu này để sát khuẩn, giảm sưng đau và điều trị nhiễm trùng nướu.

Cách làm rất đơn giản. Sau khi đánh răng, bạn lấy lượng nhỏ mật ong chà sát vào phần lợi trùm bị viêm. Giữ nguyên trong 2 phút rồi súc miệng lại với nước ấm.

• Trị viêm lợi trùm răng khôn bằng tỏi

Các hoạt chất Allicin trong tỏi là một dạng kháng sinh tự nhiên giúp diệt khuẩn và điều trị viêm lợi trùm răng khôn rất hiệu quả. Bạn chỉ cần nghiền nát 1 – 2 tép tỏi tươi cùng muối, đắp vào vùng viêm lợi trùm khoảng 2 – 5 phút. Sau đó súc miệng lại để vệ sinh khoang miệng. Nên áp dụng biện pháp này hàng ngày để các cơn đau nhức thuyên giảm nhanh chóng.

Điều trị lợi trùm răng khôn bằng thuốc

Các mẹo giảm đau lợi trùm răng khôn tuy hiệu quả, dễ thực hiện nhưng chỉ mang tính chất tạm thời. Do đó khá nhiều người tìm đến giải pháp sử dụng thuốc trị viêm lợi trùm. Nhưng đâu mới là loại thuốc đem lại hiệu quả tốt nhất?

• Thuốc giảm đau

Nếu vùng viêm nhiễm gây sưng nặng và đau đớn, bạn có thể tham khảo 1 số loại thuốc giảm đau ít tác dụng phụ để giảm nhanh cơn đau. Để cải thiện cơn đau, bác sĩ sẽ chỉ định cho bạn paracetamol hoặc aspirin. Ngoài tác dụng giảm đau, hai loại thuốc này còn giúp hạ sốt do viêm nhiễm mô nướu.

• Thuốc chống phù nề

Đa phần những trường hợp lợi trùm răng khôn đều gây phù nề phần mô nướu bao quanh chân răng số 8. Để giảm viêm và phù nề, bạn sẽ được kê đơn thuốc Alphachymotrypsin. Thuốc ở dạng ngậm dưới lưỡi sẽ có tác dụng hiệu quả hơn dạng uống thông thường.

• Kháng sinh

Kháng sinh chỉ được sử dụng với trường hợp lợi trùm răng khôn có dấu hiệu viêm nhiễm do vi khuẩn. Các loại kháng sinh được chỉ định an toàn với bệnh nhân viêm lợi trùm là Amoxicillin, Penicillin, Spiramycin. Nếu kèm triệu chứng sốt thì có thể kết hợp với paracetamol.

Can thiệp thủ thuật nha khoa

Sau khi kiểm soát được tình trạng nhiễm trùng mô nướu bằng thuốc, bạn sẽ được nha sĩ chỉ định các phương pháp sau để điều trị dứt điểm:

• Cắt bỏ lợi trùm

Phương pháp này được áp dụng khi răng số 8 mọc thẳng, không gây chèn ép lên các răng khác. Các bác sĩ sẽ tiến hành gây tê, sau đó cắt bỏ 1 phần lợi để răng không gian để phát triển.

• Nhổ răng khôn

Đây là phương pháp điều trị cuối cùng và chỉ được áp dụng cho răng số 8 mọc lệch, mọc ngầm hoặc răng đã bị sâu. Nhổ răng khôn không chỉ giúp điều trị được lợi trùm mà còn phòng ngừa triệt để các biến chứng nghiêm trọng về lâu dài.

Một số câu hỏi về viêm lợi trùm răng khôn

Trong hòm thư độc giả gửi về, chúng tôi nhận được nhiều câu hỏi của độc giả về các vấn đề liên quan tới viêm lợi răng khôn. Giới hạn trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải đáp một số câu hỏi điển hình nhất.

Viêm lợi trùm răng khôn ăn gì, kiêng gì?

Trong thời gian khôi phục tổn thương do viêm lợi trùm, người bệnh cần chú ý tới chế độ dinh dưỡng. Cụ thể:

Viêm lợi trùm nên ăn gì?

Trong thời gian điều trị viêm lợi trùm răng khôn, bạn nên bổ sung các thực phẩm:

• Uống nước trà xanh mỗi ngày để dung nạp nhiều hoạt chất kháng khuẩn, giảm viêm nhiễm tốt.
• Ăn các loại thức ăn mềm như canh, cháo , súp, sữa,… để hạn chế tác động lên vùng viêm lợi.
• Tăng cường bổ sung chất xơ để loại bỏ sạch mảng bám trên răng và giúp nướu chắc khỏe.
• Bổ sung nhiều thực phẩm giàu vitamin D, photpho, canxi như sữa, cá, tôm, trứng,…

Viêm lợi trùm kiêng gì?

Khi mọc răng khôn bị viêm lợi trùm nên kiêng những thực phẩm sau để bệnh không biến chứng nặng hơn:

• Thực phẩm chứa nhiều axit như nước cam, chanh, soda, nước ngọt.
• Các thực phẩm chua, cay, quá nóng hay quá lạnh.
• Thực phẩm chứa nhiều đường như socola, bánh kẹo ngọt,…
• Thực phẩm chứa các chất kích thích như thuốc lá, rượu bia, cà phê, nước chè đặc,…

Viêm lợi trùm răng khôn khi mang thai có nhổ được không?

Viêm lợi trùm răng khôn khi mang thai là bệnh lý cực kỳ phổ biến do hoocmon trong cơ thể mẹ có nhiều thay đổi. Do đó răng miệng nhạy cảm hơn và dễ bị viêm lợi trùm nếu mọc răng khôn.

Lúc này, các bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo việc cắt lợi trùm hay nhổ răng khôn đều không nên thực hiện. Nguyên nhân do sẽ gây đau đớn và mất nhiều máu, nguy hiểm cho thai nhi. Bạn có thể áp dụng các mẹo giảm đau ngay tại nhà để khắc phục các triệu chứng mà vẫn đảm bảo an toàn.

Tuy nhiên, tốt hơn hết bạn nên thăm khám nha khoa để được tư vấn hướng điều trị thích hợp nhất.

Viêm lợi trùm răng khôn khi cho con bú điều trị thế nào?

Một số phương pháp giảm đau do viêm lợi trùm mà các mẹ có thể áp dụng:

• Thường xuyên súc miệng bằng nước muối ấm để sát khuẩn miệng.
• Dùng hỗn hợp chanh và muối để sát trùng chỗ viêm.
• Sử dụng túi trà lọc chườm trực tiếp lên phần lợi bị viêm để giảm sưng.
• Uống nhiều nước để đảm bảo khoang miệng đủ ẩm, vi khuẩn không sinh sôi.
• Tăng cường bổ sung chất xơ, vitamin để nâng cao đề kháng.

Để điều trị dứt điểm, viêm lợi trùm khi cho con bú có thể nhổ được vì sức khỏe của mẹ đã ổn định hơn và không ảnh hưởng quá nhiều đến em bé. Tuy nhiên bạn cần lựa chọn cơ sở uy tín để tránh những biến chứng do nhổ răng sai cách gây đau đớn, mệt mỏi, không ăn uống được dẫn đến mất sữa.

Giải pháp phòng ngừa viêm lợi trùm răng khôn

Viêm lợi trùm là tình trạng rất phổ biến khi mọc răng khôn. Để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh, sau đây là những lưu ý bạn cần nhớ:

Khám nha khoa định kỳ

Việc khám nha khoa định kỳ ít nhất 6 tháng 1 lần sẽ giúp bạn phát hiện sớm được các răng khôn mọc lệch, mọc ngầm. Từ đó có biện pháp xử lý kịp thời để tránh gây viêm lợi trùm. Đặc biệt, phụ nữ chuẩn bị mang thai cần loại bỏ trước răng khôn có nguy cơ viêm nhiễm để đảm bảo an toàn cho quá trình sinh nở.

Chải răng đúng cách

Việc tuân thủ chải răng đúng cách sẽ giúp bạn hạn chế được tối đa nguy cơ tổn thương nướu gây nhiễm trùng. Cụ thể:

• Đặt bàn chải nghiêng góc 45 độ, chải vòng tròn theo chiều dọc của răng
• Đưa bàn chải vào mặt trong của răng để đảm bảo làm sạch được toàn bộ hàm.
• Chú ý vệ sinh kẽ răng bằng chỉ nha khoa và tăm nước chuyên dụng.

Trên đây là những thông tin chúng tôi tổng hợp chi tiết nhất về chứng bệnh viêm lợi trùm răng khôn. Để điều trị dứt điểm, bạn nên thăm khám nha khoa kịp thời để xác định chính xác tình trạng của bệnh. Hy vọng những chia sẻ ở trên sẽ giúp bạn lựa chọn được phương pháp chăm sóc sức khỏe răng miệng toàn diện nhất.

Không bỏ lỡ: Điều trị viêm nướu răng thế nào là an toàn và hiệu quả?